Als kleinzoon van een bekende uitgever, boekwinkel en drukkerij binnen de Refo wereld is het Reformatorische leven lang een groot onderdeel geweest van mijn leven. Kerkbezoek betekende voor ons vaak en eigenlijk altijd met mijn Opa. De vaste kerk was de Grote Kerk in Gorinchem, maar vaak zat hebben we kerken in de dorpen rondom Gorinchem bezocht. Het ging dan vaak om de zware (zwarte kousen) kerken waar een donderpreek altijd op het programma stond.
Daarbij waren de medewerkers van mijn opa lid van zware kerken en vond minstens één medewerker het nodig om commentaar te geven op dingen die ik deed; zoals voetbal… Ik speelde bij een club die ook op zondag actief was en dat was echt not done! Of wilde hij mijn spreekbeurt nakijken en werden woorden als zonde (als in zonde dat het kapot is gegaan) weg gestreept in dieprood. Er was ook een medewerker die moeite had om van mij af te blijven, maar dat is een ander verhaal; overigens wel iets waardoor ik een gezonde dosis cynisme kreeg rondom de dames en heren van de zwartekousenkerk.
Op de één of andere manier was ik vrij gevoelig voor de donder preken en het commentaar, en zag God als een tiran die je, maar beter tevreden kon houden. Tot mijn puberjaren begonnen en ik zoals het vaak gaat; met totaal andere zaken bezig was dan God of geloof. Ik denk dat ik nog wel gelovig was maar er gewoon totaal niet meer mee bezig.
Inhoudsopgave
Ommekeer
Rond mijn 27e raakte ik voor het eerst depressief, doordat deze depressie zich vooral fysiek uitte (geen energie en een soort mist in mijn brein) begon ik bang te worden dat ik een hersentumor had. Direct kwam ook de angst voor God op, ik was ongelovig geweest en dus zou ik nu doodgaan terwijl het echte leven stond te beginnen; ik ging namelijk trouwen en had een huis gekocht. Toen na weken van spanning en wachten op onderzoek uitslagen bleek dat ik geen tumor in mijn hersenen had; besloot ik een psycholoog te gaan bezoeken. Deze psycholoog bleek gelovig te zijn en leerde me al snel een totaal andere kijk op het geloof te hebben. En me meer te focussen op het nieuwe testament. Dit hielp enorm en al snel voelde ik opluchting in mijn geloof. Daarnaast stond er op dat moment een predikant in Gorinchem die vooral de focus had op een helpende God dan een God die een tiran was. Dus veel meer aandacht voor God als een vader.
Toch in de loop de jaren kwam ook de twijfel of er überhaupt wel een God is; want niemand is in staat te om 100% te bewijzen dat God bestaat en ook kan niemand 100% zeker zeggen dat het niet zo is. De wetenschap liet me in ieder geval inzien dat de Bijbel eerder verhalend is dan dat het vol echte gebeurtenissen staat.
Toen kwam mijn tweede depressie en ik viel al snel terug en bedacht me dat ik gestraft werd omdat ik anders geloofde dan wat de kerk ons vertelde. Bovendien kwamen we eigenlijk ook niet meer in de kerk. Omdat ook de dwanggedachten serieus opkwamen was ik zelfs even bang dat ik bezeten was.
Echter ging het wat ik nu ook deed (bidden, kerk bezoeken, verschillende therapieën) alleen maar slechter en slechter, totdat ik bij de nieuwe instelling waar ik terecht kwam ik een gesprek kon krijgen met een theoloog. Deze theoloog heeft me uiteindelijk laten inzien dat ik wel degelijk kan twijfelen aan God, dat de Kerk niet de weg naar de hemel is, maar maximaal één weg om te geloven. “De Kerk is uiteindelijk ook maar één van de vele vehikels die God gebruikt”
Toch besloot ik wel weer naar de Kerk te gaan; maar het sprak me niet meer aan.. Een donderpreek kon zomaar op het menu staan en waren bezoeken van zowel predikant en ouderlingen alles behalve fijn.
Ze zeggen tijdens zo’n bezoek niet wettisch te zijn, maar zien wel de openbare belijdenis als min of meer verplicht iets omdat het nu eenmaal traditie is. Was mijn bezoek van houseparty’s een reden voor mijn depressies. Daarnaast kreeg ik steeds meer moeite met inhoud van de formulieren (doop en huwelijk bijvoorbeeld).
Geen ruimte voor andere visies
Wat mij het meeste stoorde was het gebrek aan de ruimte voor bijvoorbeeld Theologen en mensen zoals ik die zaken anders zagen dan het Kerkbestuur. En dat er eigenlijk alleen maar aandacht was voor het bewijzen dat hun stroming de enige ware Kerk was. De kritiek op evangelisch kerken en natuurlijk de Katholieke was er eigenlijk constant. Maar ook binnen de verschillende Gereformeerde/Protestante Kerken was er kritiek op elkaar. Discussies over predestinatie, of als je als gelovige wel of niet mag geloven in de evolutie theorie, of wie er nu wel of niet aan het Avondmaal mag mee doen. Hoedje of geen hoedje voor de vrouw.. Zondagsrust wel of niet? Zo zijn er nog veel meer voorbeelden te bedenken.
Maar aandacht voor de kernboodschap die Jezus bracht is er amper tot niet. Liefde voor God en liefde voor elkaar.
Mijn visie
Ik had inmiddels besloten mijn eigen weg te gaan in het geloof en de Kerk als gesloten boek te zien. Daarnaast kwam ik met mijn eigen visie op geloof en de Bijbel. In een aantal punten is die visie als volgt
Geloof:
- Ik geloof dat Jezus bestaan heeft en zeer waardevolle lessen achtergelaten heeft, wel is er soms enige twijfel of hij de zoon van God is
- Ik geloof dat er wel iets is tussen hemel en aarde, maar er zijn zoveel religies dat het lastig is om te zeggen welke de ware is.
- Ik geloof niet meer in een hel.
Bijbel:
- Bevat zeker in het Nieuwe Testament veel goede lessen.
- Is door mensen samengesteld en geschreven, de kans op fouten (bewust of onbewust) is daardoor aanzienlijk.
- Is eerder verhalend dan vol met waar gebeurde feiten.
- Ken ik zeker niet van kaft tot kaft.
Geschiedenis
Ik ben altijd al gek geweest op geschiedenis en dan vooral WOII, maar ook de Nederlandse historie an sich krijgt steeds meer mijn aandacht. De laatste jaren ben ik dan ook veel gaan lezen hoe het Christendom in Nederland zich ontwikkeld heeft. Al snel kom je dan uit op de Reformatie, je kan hierover vele mooie, goede en interessante verhalen vinden. Echter zijn er ook minder mooie zaken te benoemen; de beroemde Synode van Dordrecht was bijvoorbeeld de start van de vervolging van de Remonstranten die over de predestinatie een andere visie hadden dan de Contra-remonstranten.
Dit verschil in visie was één van de redenen (sommige historie zeggen zelfs de hoofd reden) waarom prins Maurits, Johan van Oldenbarnevelt liet executeren en waarom Hugo de Groot gevangen werdt genomen in Slot Loevenstijn.
Remonstrants
Door dat zoeken naar de geschiedenis kwam ik de Remonstranten (weer) tegen, en ben ik me anders dan eerder dieper gaan verdiepen in hun manier van geloven. En na het lezen van o.a. hun website voelde ik me meteen thuis. Er was dus een kerk verband waarbij de Kerk niet op nummer één stond maar het persoonlijke geloof van eenieder. Geen Kerk die zegt niet “wettisch” te zijn, maar wel het zaken zoals homoseksualiteit veroordeeld. Geen Kerk die je verbied om te vaccineren. Ik denk zelfs dat de Remonstrantse Kerk de Kerk is waar liefde centraal staat. Waar persoonlijk geloof centraal staat waar de mens en zijn verbond met God centraal staat.
Na dus mijn hele leven Gereformeerd (of Protestants eigen, maar dat ik reken ik tot Gereformeerd) geweest te zijn ga ik in de komende maanden vriend worden van de remonstranten en zal ik me bovendien uitschrijven bij de PKN.
Een wat uitgebreidere uitleg over het geloof van de Remonstranten kan je hier vinden: https://www.remonstranten.nl/wat-geloven-wij/
Mijn moeder
Er was één persoon in mijn leven die vaak die angst voor boven wist te temmen en dat was mijn moeder. Ik herinner nog mijn eerste depressie waar ze mijn een kaart gaf waarop voetstappen op een strand te zien waren; met daarbij een tekst dat je nooit alleen bent en dat God en zijn zoon je altijd dragen.
De precieze tekst ben ik kwijt maar het moet gebaseerd zijn of het volgende liedje: https://visie.eo.nl/artikel/2016/06/voetstappen-in-het-zand
Die tekst heeft altijd bij mijn papieren rijbewijs gezeten, maar ben ik helaas kwijt geraakt toen ik overging op een rijbewijs in creditcard formaat. En onder andere door die tekst voel ik vaak ook een soort van vrede als het slecht gaat met me.
Tot slot
Deze blog is niet geschreven omdat ik de Gereformeerde/PKN kerk wil aanvallen, dit is gewoon mijn visie op deze Kerk(en) en ik voel me dus ook niet meer thuis hier. Bovendien denk ik zeker niet dat ze minder zijn of zo, al kan ik een groot gedeelte van de Gereformeerde mensen aan raden hetzelfde te denken over bijvoorbeeld Katholieken en Remonstranten. Want dat is iets wat ik echt stuitend vind; de misplaatste arrogantie van Gereformeerde kerken die claimen de enige en ware kerk te zijn.
